Dasamoolarishtam:
Synonyms: Dasamoolatishtam, Dashmularishta Malayalam referance: ദശമൂലാരിഷ്ടം
Preparation of ദശമൂലാരിഷ്ടം:
കുമ്പിള്വേര്, കൂവളത്തിന്വേര്, പാതിരിവേര്, പലകപയ്യാനിവേര്, മുഞ്ഞവേര്, ഓരിലവേര്, മൂവിലവേര്, കറുത്തചുണ്ടവേര്, വെളുത്തചുണ്ടവേര്, ഞെരിഞ്ഞിൽ, ഇവ ഓരോന്നും അഞ്ചുപലം വീതം. കൊടുവേലിക്കിഴങ്ങ് പലം ഇരുപത്തഞ്ച്, പുഷ്കരമൂലം പലം ഇരുപത്തഞ്ച്, പാച്ചോറ്റിത്തൊലി പലം ഇരുപത്, അമൃത് പലം ഇരുപത്, നെല്ലിക്കാത്തോട് പലം പതിനാറ്, കൊടിത്തൂവവേര് പലം പന്ത്രണ്ട്, കരിങ്ങാലിക്കാതൽ, വേങ്ങക്കാതല്, കടുക്കാത്തോട്, ഇവ എട്ടു പലംവീതം. കൊട്ടം,മഞ്ചട്ടി, ദേവതാരം, വിഴാലരി, ഇരട്ടിമധുരം, ചെറുതേക്കിന്വേര്, വ്ളാങ്കായ്, താന്നിക്കാത്തോട്, തഴുതാമവേര്, കാട്ടുമുളകിൻവേര്, മാഞ്ചി ,ഞാഴൽപ്പൂവ്, നറുനീണ്ടിക്കിഴങ്ങ്, കരിംജീരകം, ത്രികൊല്പ്പക്കൊന്ന, അരേണുകം (വാല്മുളക്), അരത്ത, തിപ്പലി, അടക്കാമണിയൻവേര്, കച്ചോലം,മഞ്ഞൾ, ശതകുപ്പ, പതുമുകം, നാഗപ്പൂവ്, മുത്തങ്ങാക്കിഴങ്ങ്, കുടകപ്പാലയരി, കര്ക്കടകശൃംഗി, ജീരകം, ഇടവകം, (അമൃത്, പാല്മുതക്ക്), മേദ,മഹാമേദ, (അമുക്കരം, നറുനീണ്ടി) കാകോളി, ക്ഷീരകാകോളി, (ശതാവരിക്കിഴങ്ങ് ഇരട്ടി) കുറുന്തോട്ടിവേര്, പന്നിക്കിഴങ്ങ്, (കാട്ടുകാച്ചില്) ഇവ ഓരോന്നും രണ്ടുപലം വീതം. എല്ലാം കൂടി ചതച്ച് നൂറ്റിമുപ്പത്തിരണ്ട് ഇടങ്ങഴിവെളളത്തില് കഷായം വച്ച് നാലിലൊന്നാക്കി(മുപ്പത്തിമൂന്നിടങ്ങഴിയാക്കി) പിഴിഞ്ഞരിക്കണം. മുന്തിരിങ്ങാപ്പഴം പലം അറുപത്, നാലിരട്ടി(പതിഞ്ചിടങ്ങഴി) വെള്ളത്തില് കഷായംവച്ച് മൂന്നിലൊന്നാക്കി (അഞ്ചിടങ്ങഴിയാക്കി)പിഴിഞ്ഞരിക്കണം. രണ്ടു കഷായവും ഒരു മണ്കുടത്തിലാക്കി അതില് മുപ്പത്തിരണ്ടുപലം (മുപ്പത്തിരണ്ടുതുടം) തേനും നാനൂറുപലം (നാലുതുലാം) ശര്ക്കരയും ചേര്ക്കണം. താതിരിപ്പൂവ് പലം മുപ്പത്തിരണ്ട്. തക്കോലം, ഇരുവേലി, ചന്ദനം, ജാതിക്കാ, ഗ്രാമ്പൂവ്, ഇലവര്ങ്ഗം, ഏലത്തരി, പച്ചില, നാഗപ്പൂവ്,തിപ്പലി, ഇവ ഓരോന്നും രണ്ടുപലം വീതമെടുത്തു പൊടിച്ചപൊടിയും മുക്കാല്ക്കഴഞ്ചു കസ്തൂരിയും ചേര്ത്തു യോജിപ്പിച്ച് അടച്ചുകെട്ടി ഭൂമിയില് കുഴിച്ചിട്ടേക്കുക. ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞതിനു ശേഷമെടുത്തു തേറ്റാമ്പരല് പൊടിച്ചിട്ടു തെളിച്ചെടുത്ത് അഗ്നിബലമുസരിച്ചു സേവിക്കുക;
Indications of ദശമൂലാരിഷ്ടം:
ഈ ദശമൂലാരിഷ്ടം ഗ്രഹണി, അരുചി, വായുമുട്ടല്, ചുമ, ഗുല്മം, ഭഗന്ദരം, വാതരോഗം, ക്ഷയം, ഛര്ദ്ദി, പാണ്ഡു, കാമില, കുഷ്ഠം, അര്ശസ്സ്, പ്രമേഹം, അഗ്നിമാന്ദ്യം, മഹോദരം, ശര്ക്കര, അശ്മരി, മൂത്രകൃഛ്റം, ധാതുക്ഷയം, ഇവയെ ശമിപ്പിക്കും. ശോഷിച്ചവര്ക്കു പുഷ്ടിയെ ഉണ്ടാകും. പ്രസവിക്കാത്ത സ്ത്രീകള്ക്ക് ഗര്ഭമുണ്ടാക്കുകയും, ഓജസ്സ് ,ശുക്ളം, ബലം, ഇവയെ വര്ദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും. (തെളിച്ചെടുത്തിട്ടു കസ്തൂരി ചേര്ക്കുന്നത് നന്ന്).
Referances
Sahasrayogam
Kotakkal Ayurveda - Mother land of modern ayurveda